Cho chó mẹ ăn gì để có nhiều sữa? Bí quyết tăng sữa cho chó mẹ

Bạn có biết rằng một chó mẹ sau khi sinh con sẽ cần sản xuất lượng sữa gấp 2-3 lần so với thời kỳ mang thai? Điều này đồng nghĩa với nhu cầu dinh dưỡng của chó mẹ tăng cao để đáp ứng cho sự phát triển của chó con. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cho chó mẹ ăn gì để có nhiều sữa và đảm bảo chất lượng. Trên thực tế, có đến 30% chó mẹ gặp vấn đề thiếu sữa hoặc sữa kém chất lượng sau sinh do chế độ ăn uống không hợp lý. Vậy làm thế nào để tăng cường sản xuất sữa cho chó mẹ? Thực đơn và chế độ chăm sóc dinh dưỡng nào là tốt nhất cho chó mẹ sau sinh? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết “Cho chó mẹ ăn gì để có nhiều sữa? Bí quyết tăng sữa cho chó mẹ” dưới đây.

Các nhóm chất dinh dưỡng cần thiết

Để sản xuất đủ lượng sữa và nuôi dưỡng chó con khỏe mạnh, chó mẹ cần được cung cấp đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng thiết yếu như protein, tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất. Dưới đây là vai trò của từng nhóm chất:

Protein và vai trò của nó

Protein là thành phần quan trọng nhất trong sữa của chó mẹ, chiếm khoảng 7-10% tổng khối lượng sữa. Protein không chỉ cung cấp axit amin để xây dựng cơ, xương, da và lông cho chó con, mà còn giúp tăng cường hệ miễn dịch và enzyme tiêu hóa. Ngoài ra, protein cũng là nguyên liệu để tổng hợp các hormone và yếu tố tăng trưởng cần thiết cho sự phát triển của chó con. Vì vậy, chó mẹ cần được cung cấp đủ lượng protein chất lượng cao từ các nguồn thực phẩm như thịt nạc, cá, trứng, sữa và đậu nành.

Theo khuyến nghị của Hiệp hội thú y Hoa Kỳ (AVMA), khẩu phần ăn của chó mẹ sau sinh cần chứa ít nhất 28-32% protein để đáp ứng nhu cầu cho cả mẹ và con. Tuy nhiên, cần lưu ý không nên cho chó mẹ ăn quá nhiều protein vì có thể gây ra các vấn đề như rối loạn tiêu hóa, suy thận và táo bón.

Tinh bột giúp bổ sung năng lượng

Tinh bột là nguồn cung cấp năng lượng chính cho chó mẹ trong thời kỳ cho con bú. Để sản xuất sữa, cơ thể chó mẹ cần tiêu tốn một lượng lớn calo, gấp 2-3 lần so với bình thường. Nếu không được bổ sung đủ năng lượng, chó mẹ sẽ bị suy nhược, gầy yếu và giảm sản lượng sữa. Các loại thực phẩm giàu tinh bột tốt cho chó mẹ bao gồm cơm, khoai lang, khoai tây, bột mì và các loại hạt ngũ cốc.

Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia Hoa Kỳ, khẩu phần ăn của chó mẹ sau sinh nên chứa khoảng 30-40% tinh bột để cung cấp năng lượng và duy trì cân nặng cơ thể. Tuy nhiên, cần tránh cho chó mẹ ăn quá nhiều tinh bột tinh chế như bánh kẹo, mì ăn liền vì có thể gây béo phì và rối loạn chuyển hóa.

Chất béo: nguồn dinh dưỡng quan trọng

Chất béo là một thành phần không thể thiếu trong sữa của chó mẹ, chiếm khoảng 30-40% năng lượng của sữa. Chất béo không chỉ cung cấp axit béo thiết yếu cho sự phát triển não bộ và võng mạc của chó con, mà còn giúp tăng hấp thu các vitamin tan trong dầu như A, D, E, K. Ngoài ra, chất béo còn góp phần tạo hương vị và kích thích sự thèm ăn của chó mẹ. Các nguồn thực phẩm giàu chất béo lành mạnh cho chó mẹ bao gồm dầu cá, dầu hạt lanh, dầu olive, bơ, pho mát và các loại hạt.

Theo khuyến nghị của Hiệp hội Dinh dưỡng Thú y Châu Âu (FEDIAF), khẩu phần ăn của chó mẹ sau sinh nên chứa khoảng 15-20% chất béo để đáp ứng nhu cầu năng lượng và axit béo thiết yếu. Tuy nhiên, cần tránh cho chó mẹ ăn quá nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa vì có thể gây ra các vấn đề như béo phì, viêm tụy và xơ vữa động mạch.

Canxi và ảnh hưởng đến sức khỏe chó con

Canxi là khoáng chất quan trọng cho sự phát triển xương và răng của chó con. Trong giai đoạn cho con bú, chó mẹ cần huy động một lượng lớn canxi từ xương để sản xuất sữa, nếu không được bổ sung đủ sẽ dẫn đến tình trạng loãng xương, gãy xương và suy dinh dưỡng. Đồng thời, thiếu hụt canxi trong sữa mẹ cũng khiến chó con bị còi xương, chậm lớn và dễ mắc bệnh. Các nguồn thực phẩm giàu canxi cho chó mẹ bao gồm sữa và các sản phẩm từ sữa, xương và bột xương, rau xanh đậm và đậu phụ.

Theo nghiên cứu của Trường Đại học Thú y Texas, khẩu phần ăn của chó mẹ sau sinh cần chứa ít nhất 1,1-1,5% canxi để đáp ứng nhu cầu cho cả mẹ và con. Tuy nhiên, cần lưu ý cân đối tỷ lệ canxi/phốt pho trong khoảng 1,2-1,4/1 để tránh rối loạn chuyển hóa canxi và ức chế hấp thu các khoáng chất khác. Ngoài ra, không nên cho chó mẹ ăn quá nhiều canxi vì có thể gây ra sỏi thận và rối loạn tiêu hóa.

Các loại thực phẩm tốt cho chó mẹ

Để cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho chó mẹ sau sinh, cần kết hợp nhiều loại thức ăn từ các nhóm thực phẩm khác nhau như thịt, cá, trứng, sữa, rau củ và ngũ cốc.

Thịt và sản phẩm từ thịt

Thịt và các sản phẩm từ thịt như tim, gan, phổi… là nguồn cung cấp protein chất lượng cao, giàu axit amin thiết yếu và các vi chất dinh dưỡng như sắt, kẽm, vitamin B12 cho chó mẹ. Các loại thịt nạc như ức gà, thăn bò, thịt đùi lợn… có hàm lượng protein cao, ít chất béo bão hòa nên rất phù hợp cho chó mẹ. Ngoài ra, một số loại nội tạng như gan, tim cũng chứa nhiều vitamin A, sắt và axit béo omega-3 có lợi cho sức khỏe của chó mẹ và chó con.

Tuy nhiên, cần lưu ý nấu chín kỹ thịt và nội tạng trước khi cho chó mẹ ăn để tránh nguy cơ nhiễm ký sinh trùng và vi khuẩn gây bệnh. Đồng thời, không nên cho chó mẹ ăn quá nhiều thịt mỡ và da động vật vì có thể gây ra các vấn đề như béo phì, viêm tụy và rối loạn tiêu hóa.

Cơm và các loại thức ăn tinh bột

Cơm và các loại thức ăn giàu tinh bột như khoai lang, khoai tây, bột mì… là nguồn cung cấp năng lượng chính cho chó mẹ trong thời kỳ cho con bú. Các loại tinh bột này dễ tiêu hóa, hấp thu và chuyển hóa thành glucose cung cấp năng lượng cho tế bào và tuyến sữa hoạt động. Ngoài ra, tinh bột còn chứa một số vitamin và khoáng chất như vitamin B, magiê, kali có lợi cho sức khỏe của chó mẹ.

Tuy nhiên, cần lưu ý không nên cho chó mẹ ăn quá nhiều tinh bột tinh chế và đường vì có thể gây ra các vấn đề như béo phì, tiểu đường và sâu răng. Thay vào đó, nên ưu tiên các loại tinh bột nguyên hạt, giàu chất xơ như gạo lứt, yến mạch, khoai lang vì có tác dụng điều hòa đường huyết và hỗ trợ tiêu hóa.

Rau xanh và vai trò của chất xơ

Rau xanh như rau bina, cải xoăn, súp lơ… là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ quan trọng cho chó mẹ. Các loại rau này chứa nhiều vitamin A, C, K, folate và sắt giúp tăng cường miễn dịch, chống oxy hóa và hỗ trợ tạo máu cho chó mẹ. Đồng thời, chất xơ trong rau còn có tác dụng kích thích nhu động ruột, phòng táo bón và cải thiện hệ vi sinh đường ruột của chó mẹ.

Tuy nhiên, cần lưu ý rửa sạch và nấu chín rau trước khi cho chó mẹ ăn để loại bỏ các hóa chất, ký sinh trùng và độc tố tự nhiên. Đồng thời, không nên cho chó mẹ ăn quá nhiều rau sống và rau có chứa oxalate như rau chân vịt, rau dền vì có thể gây rối loạn tiêu hóa và sỏi thận.

Sữa và các sản phẩm từ sữa

Sữa và các sản phẩm từ sữa như pho mát, sữa chua… là nguồn cung cấp protein, canxi và các dưỡng chất quan trọng khác cho chó mẹ. Sữa chứa nhiều casein và whey protein có giá trị sinh học cao, dễ tiêu hóa và hấp thu. Đồng thời, sữa cũng chứa nhiều canxi, phốt pho và vitamin D giúp xây dựng và duy trì hệ xương chắc khỏe cho cả chó mẹ và chó con. Ngoài ra, một số sản phẩm lên men từ sữa như sữa chua, pho mát còn chứa lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột và tăng cường miễn dịch cho chó mẹ.

Tuy nhiên, cần lưu ý một số giống chó có thể bị dị ứng hoặc không dung nạp lactose trong sữa bò. Trong trường hợp này, nên sử dụng các loại sữa không lactose hoặc sữa dành cho chó như sữa dê, sữa ngựa, sữa đậu nành… Đồng thời, không nên cho chó mẹ uống quá nhiều sữa vì có thể gây ra các vấn đề như tiêu chảy, đầy hơi và tăng cân không mong muốn.

Chế độ ăn uống và khẩu phần ăn cho chó mẹ

Để đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng và năng lượng cho chó mẹ sau sinh, cần xây dựng một chế độ ăn uống hợp lý và khoa học. Dưới đây là một số nguyên tắc và lưu ý quan trọng:

Thời gian và tần suất cho ăn

Trong 3-4 tuần đầu sau sinh, chó mẹ cần được cho ăn thường xuyên hơn, khoảng 3-4 bữa/ngày để đáp ứng nhu cầu năng lượng cao cho việc sản xuất sữa. Mỗi bữa nên cách nhau 4-6 giờ và cho ăn vào những thời điểm cố định trong ngày để tạo thói quen ăn uống tốt cho chó mẹ. Sau 4 tuần, có thể giảm dần xuống còn 2-3 bữa/ngày tùy theo tình trạng của chó mẹ và chó con.

Nên cho chó mẹ ăn vào những lúc chó con đang ngủ hoặc không bú để tránh làm phiền và giảm sản lượng sữa. Đồng thời, cần để chó mẹ ăn thoải mái trong một không gian riêng, yên tĩnh và tránh xa chó con để chúng không tranh ăn và gây stress cho mẹ.

Cách chế biến thực phẩm cho chó mẹ

Để tăng khả năng tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng, cần chế biến thức ăn cho chó mẹ một cách khoa học và hợp vệ sinh. Một số lưu ý khi chế biến thức ăn cho chó mẹ:

• Rửa sạch và nấu chín kỹ thực phẩm, đặc biệt là thịt, cá và rau củ để loại bỏ vi khuẩn, ký sinh trùng gây bệnh.
• Cắt nhỏ hoặc xay nhuyễn thức ăn để giúp chó mẹ dễ nhai và tiêu hóa hơn, tránh nuốt vội và bị nghẹn.
• Không nêm nhiều muối, đường và gia vị vào thức ăn vì có thể gây rối loạn điện giải và làm thay đổi vị sữa.
• Bổ sung thêm nước hoặc nước dùng vào thức ăn để tăng độ ẩm và kích thích vị giác cho chó mẹ.
• Chia thức ăn thành nhiều phần nhỏ để đảm bảo vệ sinh và độ tươi ngon, tránh để lâu và bị ôi thiu.

Tăng cường khẩu phần ăn sau sinh

So với thời kỳ mang thai, khẩu phần ăn của chó mẹ sau sinh cần được tăng lên đáng kể để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho cả mẹ và con. Theo khuyến nghị của Hiệp hội thú y Hoa Kỳ (AVMA), trong 4 tuần đầu sau sinh, lượng thức ăn của chó mẹ nên tăng gấp 1,5-2 lần so với bình thường, và có thể lên tới 3-4 lần nếu chó mẹ nuôi từ 6 con trở lên. Cụ thể:

Tuy nhiên, mức tăng khẩu phần cụ thể còn phụ thuộc vào giống, cân nặng, độ tuổi và tình trạng sức khỏe của từng cá thể chó mẹ. Vì vậy, cần theo dõi sát sao sự thay đổi cân nặng, sản lượng sữa và biểu hiện của chó mẹ để điều chỉnh khẩu phần cho phù hợp.

Lưu ý khi cho chó mẹ ăn sau sinh

Ngoài việc cung cấp đủ chất dinh dưỡng và năng lượng, cần lưu ý một số điểm sau khi cho chó mẹ ăn sau sinh:

• Luôn cung cấp đủ nước sạch và tươi mát cho chó mẹ, đặc biệt là sau khi cho con bú và vào những ngày nóng.
• Không thay đổi đột ngột chế độ ăn và loại thức ăn của chó mẹ để tránh gây rối loạn tiêu hóa và ảnh hưởng đến sữa.
• Không cho chó mẹ ăn các loại thực phẩm cay nóng, chua, mặn và chứa nhiều chất kích thích như hành, tỏi, ớt, cà phê…
• Hạn chế cho chó mẹ ăn các loại thức ăn chứa nhiều chất béo bão hòa và cholesterol như mỡ động vật, da gà, bơ…
• Bổ sung thêm các chế phẩm vitamin, khoáng chất dành cho chó mẹ sau sinh theo chỉ định của bác sĩ thú y.

Cách khắc phục tình trạng chó mẹ thiếu sữa

Mặc dù đã cung cấp đầy đủ dinh dưỡng và chăm sóc tốt, nhưng một số chó mẹ vẫn có thể gặp tình trạng thiếu sữa hoặc sữa kém chất lượng sau sinh. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp và cách khắc phục:

Nguyên nhân gây thiếu sữa ở chó mẹ

• Chó mẹ quá gầy hoặc béo phì trước và trong khi mang thai.
• Chó mẹ bị stress, lo lắng hoặc bị đau do sinh khó, nhiễm trùng tử cung…
• Chó mẹ mắc các bệnh lý như viêm tuyến sữa, u tuyến sữa, nhiễm trùng đường tiết niệu…
• Chó mẹ bị mất nước và rối loạn điện giải do tiêu chảy, nôn mửa hoặc không uống đủ nước.
• Chó mẹ đang dùng một số loại thuốc ức chế tuyến sữa như thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm…

Thực phẩm bổ sung và cách sử dụng

Để tăng cường sản xuất và chất lượng sữa, có thể bổ sung thêm một số loại thực phẩm đặc biệt cho chó mẹ như:

• Sữa bột hoặc sữa công thức dành cho chó mẹ: Cung cấp protein, canxi và các dưỡng chất dễ hấp thu, pha với nước ấm và cho uống 2-3 lần/ngày.
• Thực phẩm chức năng tăng tiết sữa: Chứa các thảo dược như rau ngót, lá đu đủ, hạt mè đen… giúp kích thích tuyến sữa, trộn vào thức ăn hoặc cho ăn riêng.
• Sữa non và sữa bò tươi: Giàu kháng thể IgG, cytokine và các yếu tố tăng trưởng, bổ sung 100-200ml/ngày, chia làm nhiều lần.
• Trứng gà và lòng đỏ trứng: Cung cấp protein, choline và các axit amin thiết yếu, đun chín và trộn vào thức ăn, cho ăn 1-2 quả/ngày.
• Nấm men và men bia: Chứa vitamin B, khoáng chất và axit amin, giúp tăng cường chuyển hóa và tiết sữa, trộn vào thức ăn hoặc nước uống.

Thay đổi thói quen ăn uống

Ngoài bổ sung thực phẩm, cần thay đổi một số thói quen ăn uống của chó mẹ để cải thiện tình trạng thiếu sữa như:

• Cho chó mẹ ăn nhiều bữa nhỏ thay vì ít bữa lớn để tránh gây chướng bụng và giảm cảm giác thèm ăn.
• Chia thức ăn thành nhiều phần để chó mẹ ăn dần và tránh bị ôi thiu, mất dinh dưỡng.
• Cho chó mẹ ăn vào những lúc yên tĩnh và thoải mái, tránh làm phiền hoặc gây căng thẳng cho chúng.
• Luôn để sẵn nước uống mát và sạch cho chó mẹ, khuyến khích chúng uống nhiều nước bằng cách cho thêm nước sốt hoặc nước dùng vào thức ăn.
• Không ép chó mẹ ăn nếu chúng không thích hoặc bỏ ăn, tìm hiểu nguyên nhân và điều chỉnh khẩu phần cho phù hợp.

Chăm sóc sức khỏe tổng thể cho chó mẹ

Bên cạnh dinh dưỡng, việc chăm sóc sức khỏe tổng thể cũng góp phần quan trọng giúp chó mẹ duy trì và tăng tiết sữa. Một số biện pháp chăm sóc cần lưu ý:

• Đảm bảo cho chó mẹ nằm nghỉ và cho con bú ở nơi sạch sẽ, khô ráo và yên tĩnh.
• Vệ sinh sạch sẽ và khử trùng núm vú, bầu sữa của chó mẹ trước và sau khi cho con bú.
• Tắm rửa và chải lông cho chó mẹ định kỳ để loại bỏ bụi bẩn, ký sinh trùng và ngăn ngừa viêm nhiễm.
• Theo dõi và xử lý kịp thời các bệnh lý như sốt, tiêu chảy, viêm tuyến sữa… ở chó mẹ.
• Đưa chó mẹ đi khám và tư vấn bác sĩ thú y nếu tình trạng thiếu sữa không cải thiện sau 1-2 tuần điều chỉnh chế độ dinh dưỡng.

Với những hiểu biết và thực hành đúng đắn về dinh dưỡng cũng như chăm sóc tổng thể, người nuôi chó hoàn toàn có thể giúp chó mẹ sản xuất đủ sữa chất lượng, nuôi dưỡng đàn con khỏe mạnh. Bên cạnh đó, việc quan tâm, chăm sóc chu đáo cho chó mẹ không chỉ đảm bảo sức khỏe mà còn thể hiện tình yêu thương, trách nhiệm của chúng ta đối với vật nuôi, mang lại niềm vui và hạnh phúc cho cả người lẫn thú.

Khám Phá Động Vật

Khám phá động vật: Cung cấp thông tin chi tiết, hình ảnh và video về các loài động vật, từ hoang dã đến hiếm gặp, giúp bạn khám phá và bảo vệ thiên nhiên.